Suring Talumpati

Pagsusuri sa Akdang

“Huling Talumpati ni Ninoy Aquino”

ni Benigno Simeon "Ninoy" Aquino Jr.

             I.        Pagkilala sa may Akda.

-              Si Benigno Simeon “Ninoy” Aquino Jr. ay ipinanganak noong ika-27 ng Nobyembre, 1932. Siya ay anak ng dating Assemblyman Benigno Aquino, Sr. at Aurora Aquino-Aquino ng Tarlac. Si Ninoy ay 17 taong gulang lamang ng matanyag sa pagiging isang korespondent ng digmaan sa Korea. Naging pinakabatang nahalal na punong-bayan sa Concepcion, Tarlac. Siya rin ay naging katidong teknikal ng mga pangulong sina Ramon Magsaysay at Carlos P. Garcia. Noong panahon ng panunungkulan ni Diosdado Macapagal si Ninoy ay umanib sa Partido Liberal. Siya ang naging pangkalahatang kalihim ng partido na naging daan upang siya ay mahalal na pinakabatang senador noong 1967.

-       Nang ideklara ang Batas Militar (Martial Law), si Ninoy ay dinakip at nakulong ng maraming taon. Siya ay nagkaroon ng sakit sa puso at pinahintulutan naman na maoperahan sa Estados Unidos. Dahil sa pagnanasang maglingkod sa bayan at sambayanang Pilipino, bumalik si Ninoy sa Pilipinas. Subalit sa kanyang pagbabalik ay hindi na niya naisakatuparan ang kanyang mga adhikain sapagkat pagtuntong pa lang niya sa paliparan ng MIA, siya ay binaril at nalugmok sa Tarmac. Ang kanyang pagkamatay noong Agosto 21, 1983 ang siyang nagmulat at gumising sa natutulog na damdamin ng taong-bayan.

-       Nag-alsa ang milyung-milyong Pilipino at ito ay tinaguriang "People Power." Napatalsik ang dating Pangulong Ferdinand Marcos at iniluklok ang maybahay ni Ninoy na si Corazon Aquino bilang pangulo ng bansa.

         II.          Uri ng Panitikan

-                Isa itong halimbawa ng talumpati

          III.        Layunin ng may Akda

-               Ito ay naglalayon na mabuksan ang isipan ng mga Pilipino ukol sa pinaglalaban ni Ninoy para sa ating bansa. Layon din nito maging bukas ang isipan ng mga mamamayan sa diktaturya ng Pangulong Marcos sa panahong iyon.

         IV.        Tema o Paksa ng May-akda

-              Isang madamdaming talumpati ng pagkamakabayan at sakripisyo na ginawa ni Ninoy Aquino.

          V.          Mga Tauhan sa Akda.

-               Ninoy Aquino

-               Pang. Ferdinand Marcos

           VI.      Panahon

-               1983, Singapore

           VII.    Nilalaman/ Balangkas ng Pangyayari

-               Nagpakita ng damdaming makabayan at hirap na dinanas ni Ninoy Aquino. Sinaad niya rin dito ang buhay niya sa Boston at ang mga sandal kasama niya ang pamilya. Sinabi rin ang mga ginawang pang-aapi ng dictator na si Pang. Marcos.

             VIII.        Mga Kaisipan/ Ideyang Taglay ng Akda

-               Ang madamdaming talumpati ni Ninoy Aquino na nagtataglay ng kanyang kahandaan sa kamatayan niyang inaasahan sa pagbalik sa bansa. Gusto niya rin malaman ng mga Pilipino na kailangan nilang tapusin ang diktaturya ng pangulo at kumilos na para sa demokrasya. Ang inilahad niyang talumpati ay nagtataglay ng damdaming makabayan na hindi matatawaran.

                     IX.    Buod

-              -  Matapang na pagpapahayag ng kahandaan sa kamatayan ni Ninoy Aquino sa pag-uwi niya sa Pilipinas ang bungad niya. Matapos ang tatlong taon ng pagtigil niya sa Boston upang operahan sa puso, tapos na din ang nilaan na panahon ng pamahalaang diktaturya para sa kanya. Alam niya na pagdating dito ay “death sentence” ang sasalubong sa kanya, inihanda na niya ang sarili sa pinaka malalang mangyayari. Siya ay inakusahang nangungunang komunista sa bansa na kanyang pinabulaanan. Nahahabag siya sa buhay na dinaranas ng mga kababayan niya matapos ipatupad ang “Martial Law” noong Setyembre 21, 1972. Ang Pilipinas ang naging isang mundo ng takot at krimen na lalong nagpapahirap sa mga tao upang makabangon. Gusto niya rin ipabatid sa mga tao na kailangan ng kumilos at mas paigtingin ang kagustuhang maibalik ang demokrasya.Sa tulong ng Diyos at mga taong nagtutulong –tulong ay makakmit din ang kalayaan sa diktaturya sa administrasyon ng pangulong Marcos. Tinapos niya ito sa mga salitang “I return from exile and an uncertain future with only determination and faith to offer – faith in our people and faith in God.”

"HULING TALUMPATI NI NINOY AQIUNO"

Ako nagbalik sa aking libreng kalooban na sumali sa hanay ng mga struggling upang ibalik ang aming mga karapatan at mga kalayaan sa pamamagitan ng mga di- karahasan .

Humingi ako walang paghaharap . Lamang ako at manalangin ay nagsusumikap para sa isang tunay na pambansang pagkakasundo itinatag sa katarungan .

Ako ay inihanda para sa pinakamasama , at nagpasya laban sa payo ng aking ina , ang aking espirituwal na tagapayo , marami sa aking mga kaibigan nasubok at ang ilan sa aking mga pinaka- nagkakahalaga pampulitika tagapayo .

Ang isang kamatayan naghihintay sa akin. Dalawang higit pang pagbabagsak singil , parehong pagtawag para sa parusa ng kamatayan , na nag-file dahil iniwan ko tatlong taon na ang nakakaraan at ngayon ay nakabinbin sa mga korte .

Tatlong taon na ang nakalilipas kapag ako ay naiwan para sa isang emergency operation puso bypass , umaasa ako at prayed na ang mga karapatan at mga kalayaan ng aming mga tao ay lalong madaling panahon ay maibabalik , na mga kondisyon na living gusto mapabuti at ang dugo - pagpapaalam nais itigil .

Kaya kong nagpasya na humingi ng pampulitika ng pagpapakupkop laban sa America , ngunit sa tingin ko ito ay ang aking tungkulin , dahil ito ay ang tungkulin ng bawat Filipino, upang magdusa kasama ng kanyang mga tao lalo na sa oras ng krisis . Hindi ko kailanman na hinahangad hindi pa ako nabigyan ng anumang mga assurances , o pangako ng kaluwagan sa pamamagitan ng mga rehimen. Bumalik ako kusang-loob na armado lamang na may isang malinaw na budhi at pinatibay sa pananampalataya na sa katapusan , katarungan ay sumulpot nagdiriwang . Ayon sa Gandhi , payag ang sakripisyo ng mga walang-sala ay ang pinaka-makapangyarihang kasagutan sa walang galang paniniil na pa na- conceived sa pamamagitan ng Diyos at tao .

Sa halip na sumulong pa namin inilipat paatras . Ang mga killings ay nadagdagan , ang ekonomiya ay kinuha ng isang pagliko para sa mas masahol pa at ang tao sitwasyon karapatan ay deteryorado .

Sa panahon ng panahon ng militar na batas, ang kataas-taasang hukuman narinig petitions para habyas korpus . Ito ay pinaka- tumbalik pagkatapos ng batas militar ay di-umano'y na itinaas , na ang kataas-taasang hukuman noong nakaraang Abril pinasiyahan maaari itong mas mahaba aliwin petitions para habyas korpus para sa taong pinigil sa ilalim ng Presidential Order pagtuon , na sumasaklaw sa lahat ng tinaguriang pambansang seguridad kaso at kung saan naroroon sa ilalim ng pangyayari maaaring masakop ang halos anumang bagay .

Ang bansa ay sumulong nang malayo sa kanyang mga oras ng problema. Pang-ekonomiya, panlipunan at pampulitikang mga problema tumaranta ang mga Pilipino . Ang mga problema ay maaaring surmounted kung kami ay nagkakaisa . Ngunit maaari naming ma Estados lamang kung ang lahat ng karapatan at kalayaang tangkilikin bago Septiyembre 21, 1972 ay ganap na ibinalik.

Ang Pilipino tinanong para sa walang higit pa, ngunit tiyak tanggapin walang mas kaunti, mas mababa sa lahat ng karapatan at kalayaang garantisadong sa pamamagitan ng ang 1935 saligang batas - ang pinaka- banal legacies mula sa founding ama .

Oo , ang mga Pilipino ay matiyaga , ngunit may limitasyong sa kanyang pasensya . Dapat namin maghintay hanggang pasensya na snaps ?

Ang nationwide paghihimagsik ay dumadami at nagbabanta sa sumabog sa isang duguan rebolusyon . Mayroong isang lumalagong cadre ng mga batang Pilipino na sa wakas ay dumating sa mapagtanto na ang kalayaan ay hindi kailanman ipinagkaloob , ito ay nakuha na. Dapat relive namin ang agonies at ang dugo - pagpapaalam sa mga nakaraan na nagdala ng nakalahad sa aming republika o maaari naming umupo bilang kapatid na lalaki at babae at talakayin ang aming mga pagkakaiba ng katwiran at tapat na kalooban ?

Madalas ko nagtaka kung gaano karaming mga hindi pagkakaunawaan sana naisaayos na madali ay ang disputants lamang dared upang tukuyin ang kanilang mga tuntunin .

Kaya bilang na mag-iwan walang kuwarto para sa hindi pagkakaunawaan , dapat ko bang tukuyin ang aking termino:

Anim na taon na ang nakakaraan , ako ay sentenced upang mamatay bago ang isang grupo ng nagpapaputok sa pamamagitan ng isang militar husgado na ang hurisdiksyon ko steadfastly tumangging makilala . Ito ay ngayon oras para sa rehimen na magpasya . Order ang agarang pagpapatupad o itakda sa akin libre.

Ako ay sentenced upang mamatay para sa di-umano'y pagiging ang nangungunang komunista lider . Ako ay hindi isang komunista , ay hindi kailanman at hindi kailanman ay magiging .

Pambansang pagkakasundo at pagkakaisa maaaring nakamit , ngunit lamang na may katarungan , kabilang ang hustisya para sa aming mga Muslim at Ifugao kapatid na lalaki . Maaaring walang deal na may isang diktador . Walang kompromiso sa diktadura .

Sa isang rebolusyon doon ay maaaring talagang maging walang panalo rito , tanging ang mga biktima . Wala kaming upang sirain upang bumuo .

Pagbabagsak Nagmumula pangkabuhayan, panlipunan , at pampulitika sanhi at ay hindi malutas sa pamamagitan ng pulos militar na solusyon : Ito ay maaaring hindi curbed may kailanman pagtaas ng pagkakapigil ngunit gamit ang mas patas na pamamahagi ng kayamanan , mas demokrasya at higit pa kalayaan .

Para sa ekonomiya ng upang pagpunta sa sandaling muli , ang mga trabahador ay dapat na ibinigay na kanyang lamang at ayon sa batas o magbahagi ng kanyang paggawa, at upang ang mga may-ari at mga tagapamahala ay dapat maibalik ang pag-asa kung saan may kaya dapat ng kawalan ng katiyakan kung hindi kawalan ng pag-asa .

Sa isa sa mga mahaba ang corridors ng Harvard University ay inukit sa granite ang mga salita ng Archibald Macleish : ' Paano dapat kalayaan ay defended ? Sa pamamagitan ng armas kapag ito ay inaatake sa pamamagitan ng armas ; sa pamamagitan ng katotohanan kapag ito ay inaatake sa pamamagitan ng namamalagi ; sa pamamagitan ng demokratikong pananampalataya kapag ito ay inaatake sa pamamagitan ng awtoritaryan aral ng isang iglesya . Laging at sa mga huling gawa , ayon sa pagpapasiya at pananampalataya . '

Bumalik ko mula sa pagpapatapon at isang hindi tiyak hinaharap na may lamang pagpapasiya at pananampalataya upang mag-alok - pananampalataya sa aming mga tao at pananampalataya sa Diyos . ( 1983)